De Verwondering

Heeft u dat ook? Er zijn van die programma’s op televisie die mij diep kunnen raken en inspireren.

Zo kijk ik vaak naar ‘De Verwondering’ van Annemiek Schrijver (KRO-NCRV). Misschien kent u het wel, hebt u er ooit naar gekeken op zondagmorgen of later teruggekeken. De formule is een twee-gesprek met mensen die bezield en gedreven zijn in hun werk en/of leven. Als we door allerlei ongewenste ontwikkelingen in onze samenleving wat moedeloos kunnen raken, kan verwondering over het verhaal van een bezield persoon ons soms op een vruchtbaar spoor brengen.

Een weldadig mens

Onlangs was Annemiek in gesprek met Fer van der Reijken, broeder Franciscaan in Den Bosch. Door en door katholiek, zoals hij zegt. Maar tegelijk zo open-menselijk en betrokken als een mens maar zijn kan. Passend bij de beweging van Franciscus, dienstbaar aan de samenleving aan wie hem nodig heeft: jongeren, zieken, daklozen, vluchtelingen, enz.. In de geest van Franciscus van Assisi (1181-1226) die zijn rijke vader vaarwel zei wegens zijn voortdurende geruzie om geld, zelf arm ging leven – God lovend en dankend en zijn medemensen (ook melaatsen) dienend. Hoe doet een mens dat in onze tijd?

Reli-druppels

Fer vertelt over ‘homeopatisch reli-druppelen’. Dat recept houdt in dat hij elke dag begint met een kort gebed: ‘Ik dank U dat U mij geschapen hebt. Maak mij tot een werktuig van uw vrede’. Ook eindigt hij elke dag met voor drie dingen te danken die hem raakten en goed hebben gedaan. ‘Dit danken gaat door het dagen-, maanden-, ja jarenlang te doen steeds dieper in je persoon zakken’.

‘Niet-houden is de kunst’

Voor hem is God een oneindige bron van goedheid. Schepper en eigenaar van alle leven die niets voor zichzelf wil houden maar alles met ons wil delen. Franciscus maant z’n broeders: ontvang dat nou, maar eigen jezelf dat allemaal niet toe. Geef het ook allemaal weer terug aan God. Dat betekent voor Fer dat hij zich een rijk mens weet, met het huis waarin hij woont en de broeders met wie hij optrekt. ‘Ik mag alles ontvangen wat ik nodig heb, als ik het maar niet vasthoud. Want dan kan ik God danken en met toewijding medemensen dienen’.

Vrede is de weg

Als instrument van vrede proberen te leven: het maakt je leven gelukkig en heel vruchtbaar, is zijn ervaring. Zelfs bij alle leed en geweld wat ons in onze tijd dreigt te overweldigen, blijft hij kijken naar de vele mogelijkheden om goed te doen. Om eenvoudig als klein mens te doen wat hij kan. ‘Wie één mens redt redt de hele wereld’ zegt de Talmoed ergens. Als ieder mens dat doet gaat de wereld er heel anders uitzien. Begin maar gewoon.

Van oase naar oase

Wordt hij nooit moedeloos? Met verwondering in zijn stem vertelt hij wat hij in zijn leven aan veel belangrijke anderen te danken heeft. Hij is een sterk mens geworden, met op de bodem van zijn leven een sterke ervaring van liefde – waar hij aanstekelijk over vertellen kan. Die (naar psalm 84) door dorre dalen soms gaat maar daar oases (mede) kan scheppen, van kracht tot kracht (dagelijks) steeds voortgaand om uiteindelijk bij God thuis te komen. Soms, als zijn energie toch op is, neemt hij een week retraite – op een hint (en met hulp) van een medebroeder.

Een gepassioneerd paas-mens zijn

Geïnspireerd is Fer in de dagen van Passie door Jezus’ toewijding en dienst aan God en de mensen tot het uiterste. Steeds opnieuw verwonderd is hij te zien hoe er door crises heen nieuw leven en nieuwe veerkracht ontstaan kan in mensen. Met de Paasdagen viert hij en versterkt hij dat geloof: dat wij ten diepste – van Godswege – onaantastbaar en onverwoestbaar mogen zijn.

Dit gesprek bracht mij door zijn openhartige aanstekelijkheid en lichtvoetigheid terug bij mijn eigen dankbaarheid voor eigen leven. Leven dat zich dagelijks kan vernieuwen door dicht bij de Bron te leven. Dat wilde ik in deze week na Pasen graag met u delen!


Arie Gootjes, emeritus-predikant