In mijn jeugd op het platteland in West Zeeuws Vlaanderen stond de achterdeur altijd open. Iedereen kon gemakkelijk binnen komen. De voordeur was altijd gesloten en werd slechts sporadisch geopend. In Rome, in de Sint Pietersbasiliek, is er een bijzondere deur die ook nagenoeg altijd gesloten is. Deze Heilige Deur wordt alleen tijdens een Heilig Jaar, ook wel Jubeljaar genoemd, normaliter elke 25 jaar geopend. Maar een paus kan een buitengewoon Jubeljaar uitroepen om extra aandacht aan een specifiek thema te besteden. Zoals Paus Franciscus deed in 2015 door het Jubeljaar van Barmhartigheid uit te roepen om o.a. extra aandacht te besteden aan de werken van barmhartigheid (Mattheüs 25): wie honger heeft eten geven, wie dorst heeft drinken geven, naakten kleden, vreemdelingen onderdak bieden, zieken verzorgen, gevangenen bezoeken, de doden begraven. Het uitroepen van een Heilig Jaar is een oude traditie in de katholieke kerk, voor het eerst in 1300. Het openen van de Heilige Deur markeert het begin van het jaar en symboliseert Jezus als ‘deur’ naar redding. Wereldwijd zijn er 7 kerken, basilieken, met een Heilige Deur. Tijdens een Jubeljaar trekken honderdduizenden pelgrims naar deze basilieken om door deze deuren te gaan, ieder met zijn eigen, vaak spirituele, reden. Aan het eind van het jaar worden deze deuren weer gesloten en verzegeld.
Afgelopen 24 December, in de Kerstnacht, klopte Paus Franciscus zittend in zijn rolstoel op deze hoge, met goud beslagen, deur in de Sint Pietersbasiliek waarna deze open ging als teken dat het Heilig jaar 2025 geopend is. Thema van dit jubeljaar is Pelgrims van Hoop. Met dit specifieke thema doet de paus een oproep aan de wereld om zich te verenigen rond het thema hoop, met name naar aanleiding van de vele problemen waarmee de wereld de afgelopen jaren te maken had en heeft; de corona pandemie, de oorlogen in Oekraïne en Gaza, de vele geweldsconflicten, klimaat- en milieuproblemen. Paus Franciscus gebruikt dit Jubeljaar als een gelegenheid om de aandacht te vestigen op universele thema’s zoals gerechtigheid, vrede en zorg voor de schepping, een voor hem heel belangrijk thema (zie zijn schrijven Laudato Si’). Het thema ‘hoop’ sluit aan bij zijn visie op een wereld die moet werken aan solidariteit en duurzaamheid. Het Jubeljaar nodigt gelovigen uit om na te denken over hun persoonlijke relatie met God en te werken aan een betere wereld. Bijzonder is dat hij tijdens zijn Kersttoespraak zei dat de ‘deur’ Jezus altijd open staat, je hoeft niet eens te kloppen!’ Dit Heilig Jaar zal naar verwachting miljoenen pelgrims naar Rome trekken en wordt wellicht een van de belangrijkste religieuze evenementen van deze tijd.
Gustaaf Boerjan, Raad van Kerken Borne, Hertme en Zenderen